همبستگی بین بازار بورس و ارز دیجیتال چیست و چگونه است؟

همبستگی بین بازارهای مالی و بازار ارز دیجیتال به معنای هم جهت بودن تحرکات مالی این دو بازار است. این همبستگی از نظر کارشناسان اقتصادی چندان ایده آل نیست. با این حال بر طبق مشاهدات اخیر، ارتباط رو به رشدی بین دارایی های ارز دیجیتال و بازار بورس به وجود آمده است.

دارایی های رمزنگاری شده مانند بیت کوین از یک طبقه دارایی ناشناخته با تعداد کاربران محدودی که دارد، به یک جزء لاینفک از دارایی های دیجیتالی تبدیل شده اند. ویژگی های خاص این دارایی ها موجب شده نگرانی هایی که کارشناسان اقتصادی از قبل در رابطه با ثبات مالی داشته اند، افزایش یابد. رشد و افزایش ارزش ارزهای رمزنگاری شده در سال های اخیر باعث شده این دارایی ها دیگر در حاشیه سیستم مالی قرار نداشته باشند. حتی برعکس با توجه به روندی که در پیش گرفته اند به یکی از تاثیرگذارترین بازارهای مالی تبدیل شده اند.

همبستگی بین بورس و بازار کریپتوکارنسی ها

بازار ارز دیجیتال

ارزش بازار ارز دیجیتال به عنوان یکی از دارایی های جدید و محبوب، در نوامبر سال 2021 از 620 میلیارد دلار در سال 2017 به حدود 3 تریلیون دلار در اواخر سال 2021 افزایش یافت. این ارزها به صورت ذاتی نوسانات بالایی دارند. اما رشد آنها موجب شده است محبوبیت این ارزها به طور یکسان در بین سرمایه گذاران جزء و شرکت های سرمایه گذاری افزایش یابد. اخیرا شاهد بودیم که تنها در یک هفته، مجموع ارزش این بازار به حدود 2 تریلیون دلار کاهش یافت. اما حتی با وجود این سیر سریع نزولی، آمارها همچنان نشان دهنده افزایش تقریباً چهار برابری ارزش آن از سال 2017 است. 

مطابق  آخرین گزارشات صندوق بین المللی پول، همزمان با روی آوردن بیشتر سرمایه گذاران به بازار ارز دیجیتال، همبستگی دارایی های کریپتو با دارایی های سنتی مانند سهام به طرز قابل توجهی افزایش یافته است. این همبستگی مزایایی که وجود دو بازار مالی متفاوت می توانند ایجاد کنند را به خطر می‌اندازد. وجود دو بازار مالی متفاوت و مستقل به لحاظ ایجاد تنوع ریسک برای سرمایه گذاری بسیار مفید است. اما این همبستگی تنوع ریسک را محدود می کند و خطر سرایت ریسک مشابه در سراسر بازارهای مالی را افزایش می‌دهد. 

تاثیر نوسانات بیت کوین بر بازار بورس

تحرکات مشترک بین بیت کوین و بازار بورس

پیش از شیوع بیماری کرونا، دارایی های ارز دیجیتال همچون بیت کوین و اتریوم همبستگی کمی با شاخص های اصلی بازار بورس نشان می دادند. به همین خاطر اینگونه به نظر می آمد که سکه های رمزنگاری شده به تنوع ریسک کمک می کنند. از این رو کارشناسان این دارایی ها را به عنوان محافظی در برابر نوسانات سایر طبقات دارایی بر می شمردند. اما پس از اینکه بانک مرکزی  در برابر بحران کرونا در اوایل سال 2020  واکنش های غیر منتظره ای را از خود نشان داد، این وضعیت تغییر کرد. خدمات حمایتی بانک ها و دولت ها و افزایش میزان ریسک پذیری سرمایه گذاران موجب افزایش قیمت سکه های کریپتویی و سهام ایالات متحده شد.

برای درک بیشتر افزایش همبستگی بین بازار ارز دیجیتال و بازار بورس به این مثال توجه کنید. S&P 500 معیار شاخص سهام ایالات متحده می باشد. بر طبق این معیار در طول سال های 2017 تا 2019  بازدهی بیت کوین هیچ گونه تحرک خاصی نداشته است. همچنین ضریب همبستگی تحرکات روزانه آنها تنها برابر با 0.01 بوده است. اما این ضریب در طول سالهای 2020 تا 2021 به 0.36 رسید. افزایش این ضریب حاکی از این است که هر دو دارایی در این سال ها با هم افزایش یا کاهش قیمت داشته اند.

از طرف دیگر ارتباط بین بازار ارز دیجیتال و سهام عام در اقتصاد بازارهای نوظهور نیز آشکار است. حتی برخی از این بازارها راه را برای پذیرش دارایی‌های رمزنگاری هموار کرده اند. به عنوان مثال، همبستگی بازدهی بین شاخص بازارهای نوظهور MSCI و بیت کوین در سال های 2020 و 2021 به 0.34 رسید. این میزان افزایش 17 برابری نسبت به سال‌های قبل را نشان می داد.

وجود همبستگی های قوی تر حاکی از این است که بیت کوین، یک دارایی با ریسک بالا می باشد. همبستگی بین این ارز دیجیتال و بازار بورس حتی از همبستگی بین بازار بورس و سایر دارایی ها همچون طلا، اوراق قرضه در سطح سرمایه گذاری و ارزهای اصلی نیز بیشتر شده است. به این ترتیب برخلاف آنچه که انتظار می رفت، وجود این دو بازار مجزا به تنوع ریسک سرمایه گذاری کمکی نخواهد کرد. 

بیت کوین و نوسانات S&P 500

تاثیر نوسانات ارزش کریپتو

با بیشتر شدن همبستگی بین بازار ارز دیجیتال و بورس، احتمال سرریز هیجانات سرمایه گذاران بین کلاس های مختلف این دارایی ها افزایش می یابد. نتایج آنالیز و بررسی کارشناسان درباره سرریز ارزش ها و نوسانات بین این دو بازار، نشان دهنده افزایش قابل توجه انتقال تحرکات بین آنها در سال های 2020 و 2021 نسبت به سال های 2017 تا 2019 می باشد.

به این ترتیب در طول شیوع بیماری کرونا نوسانات ارزش ارز دیجیتال بیت کوین چیزی حدود یک ششم از نوسانات S&P 500 و تقریباً یک دهم نوسانات بازدهی S&P 500 را توجیه می سازد. در نتیجه، کاهش شدید ارزش بیت کوین می تواند عدم تمایل سرمایه گذاران به ریسک سرمایه گذاری در آن را افزایش دهد. این امر موجب می‌شود سرمایه گذاری در بازار بورس نیز به شدت کاهش یابد. با بررسی روند این سرریزها در جهت معکوس یا به عبارتی از شاخص به بیت کوین، خواهید فهمید که میزان انتقال احساسات از یکی از این دو بازار به بازار دیگر قابل چشم پوشی نیست.

اثرات متقابل بازار سهام و ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین

استیبل کوین ها

بیت کوین تنها ارز دیجیتال موجود که چنین همبستگی با یک بازار دیگر دارد، نیست. استیبل کوین ها که نوع دیگری از دارایی های رمزنگاری شده هستند نیز چنین رفتارهایی را از خود نشان داده اند. انتقال هیجانات و تحرکات بازار تتر، که می توان آن را برجسته ترین استیبل کوین دانست، به بازارهای جهانی سهام نیز در طول این همه گیری در دنیا افزایش یافت. تاثیرات این استیبل کوین به طور قابل توجهی نسبت به بیت کوین کوتاه تر است. اما با این وجود حدود 4 تا 7 درصد از تغییرات در بازدهی و نوسانات سهام ایالات متحده از تتر تاثیر گرفته است.

آنالیزها و بررسی های موجود نشان می دهد که تبعات تحرکات قیمت بین بازارهای ارز دیجیتال و سهام در دوره های مختلف نوسانات بازارهای مالی به شکل قابل توجهی افزایش می یابد. نمونه آن را می توان در آشفتگی بازار در مارس سال 2020 و همچنین در طول نوسانات شدید قیمت بیت‌کوین در اوایل سال 2021 مشاهده کرد.

اختلالات سیستمی

رشد قابل توجه تحرکات مشترک و سرریز عواقب آنها بین بازار ارز دیجیتال و بازار سهام نشان دهنده ارتباط رو به رشد آنها است. این ارتباط امکان انتقال شوک هایی که می توانند موجب بی ثباتی بازارهای مالی شوند را فراهم می کند.

پیامد همبستگی روی بی ثباتی بازارهای مالی

تحلیل کارشناسان و متخصصان از رفتارهای اخیر بازارهای مالی نشان می دهد که دارایی های ارز دیجیتال دیگر در حاشیه سیستم مالی قرار ندارند. با توجه به نوسانات و ارزش گذاری نسبتاً بالای آنها، افزایش تحرکات مشترک آنها می تواند به زودی خطراتی را برای ثبات مالی ایجاد کند. این مشکل، به ویژه در کشورهایی که در آنها پذیرش ارزهای دیجیتال گستردگی بیشتری داشته است، شدیدتر خواهد بود. از این رو به نظر می رسد زمان آن فرا رسیده است که یک چارچوب نظارتی جهانی هماهنگ و جامع برای هدایت مقررات و نظارت ملی و کاهش خطرات ثبات مالی ناشی از اکوسیستم کریپتوکارنسی ها اتخاذ شود.

لازم است این چارچوب ها را متناسب با مقرراتی که برای کاربردهای اصلی دارایی های ارز دیجیتال تنظیم شده اند، تهیه شوند. همچنین باید الزامات روشنی را برای مؤسسات مالی کنترل شده در رابطه با دسترسی به این دارایی ها و تعامل با آنها ایجاد کند. علاوه بر این، برای کنترل و شناخت تحولات سریع در اکوسیستم کریپتوکارنسی ها و خطراتی که آنها برای بازارهای مالی ایجاد می کنند، به سرعت نسبت به جبران کمبود اطلاعات مربوط به ناشناس بودن مالکان این دارایی ها، تراکنش های آنها و محدودیت استانداردهای جهانی درباره آنها اقدام نمود.

انتقال شوک بین بازارهای مالی

کلام آخر

در این مقاله با معنای همبستگی بین بازار ارز دیجیتال و بازار بورس و پیامدهای آن برای ثبات مالی بازارهای جهانی آشنا شدید. همینطور خواندید که علیرغم ساختار غیر متمرکز ارزهای دیجیتال همچون بیت کوین، برخی از کارشناسان و اقتصاددانان پیرو نگرانی‌ در رابطه با عواقب این همبستگی، خواستار نظارت و تنظیم قوانین و مقررات برای این دارایی های دیجیتالی می باشند. با این حال به نظر نمی رسد سازندگان کریپتوکارنسی ها از ساختار غیر متمرکز و نظارت ناپذیر سکه های خود منصرف شوند. پس شاید بتوانید با کمی مطالعه و تحقیق روی هر دو بازار و بررسی تحرکات آنها به نتایج موفقیت آمیزی در سرمایه‌گذاری خود دست یابید.