اثبات اعتبار سهام (POSA) چیست؟

بلاک‌چین‌ها در اصل سازوکاری هستند که اطلاعات را به شکل غیرمتمرکز ذخیره می‌کنند. در حالی که در سیستم‌های متمرکز، موجودیت مرکزی همه داده‌ها را پردازش و مدیریت می‌کند، بلاک‌چین‌ها به دلیل طبیعت غیرمتمرکزی خود به یک فرآیند خودکار به نام «اجماع» نیاز دارند تا اطلاعات را صحت‌سنجی کند. این فرآیند اجماع در نهایت منجر به ایجاد یک بلوک از تراکنش‌ها می‌شود که اکثریت شبکه بر سر آن توافق کرده‌اند.

در این زمینه، الگوریتم‌های اجماع متعددی وجود دارد. الگوریتم گواه اثبات کار (PoW)، که توسط بیت‌کوین استفاده می‌شود، برخی مشکلاتی همچون مصرف بالای انرژی و مشکلات مقیاس‌پذیری دارد. از این رو، تلاش‌های فراوانی برای توسعه و به‌کارگیری الگوریتم‌های جدیدی انجام شده است.

یکی از این الگوریتم‌ها، گواه اثبات اعتبار سهام (Proof of Staked Authority یا PoSA) است که می‌توان آن را ترکیبی از گواه اثبات اعتبار (PoA) و گواه اثبات سهام نیابتی (DPoS) دانست. در این مقاله، به توضیح دقیق‌تر در مورد PoSA، نحوه عملکرد آن و مزایا و معایبش می‌پردازیم. پس با ما در پرشین الیت همراه باشید تا بیشتر بدانید.

گواه اثبات اعتبار سهام (PoSA) چیست؟

هنگامی که صرافی بایننس در سال ۲۰۱۹ شبکهٔ زنجیره بایننس را راه‌اندازی کرد، به دنبال ایجاد یک شبکه مستقل برای پشتیبانی از قراردادهای هوشمند اتریوم بود. این نیاز منجر به تاسیس بایننس اسمارت چین شد. بر اساس فناوری تندرمینت که پایه‌ای از بایننس چین بود، تصمیم گرفته شد که به جای ایجاد یک ماشین مجازی جدید، از معماری متناسب با EVM استفاده شود. هدف این بود که شبکه‌ای با زمان پردازش کوتاه‌تر، قطعیت بالاتر و هم‌خوانی با اتریوم ایجاد شود.

الگوریتم PoSA، الهام گرفته از الگوریتم‌های موجود همچون Bor، Clique و DPoS به وجود آمد. این الگوریتم شامل ویژگی‌های زیر است:

• بلوک‌ها توسط گروهی محدود از اعتبارسنج‌ها تولید می‌شود.
• اعتبارسنج‌ها بر اساس نوبت تولید بلوک انجام می‌دهند.
• اعتبارسنج‌های فعال با رای‌گیری مبتنی بر استیک انتخاب می‌شوند.

برای درک بهتر PoSA، نیاز به آشنایی با گواه اثبات اعتبار داریم:

شبکه اتریوم موردن، اولین تست‌نت رسمی اتریوم بود، که پس از یک سال با مشکلات مواجه شد. این مشکلات منجر به ایجاد شبکه راپستن شد. ایده‌ای که با EIP-225 ارائه شد، استفاده از گروهی از اعتبارسنج‌های قابل اعتماد بود.

از طرف دیگر، الگوریتم‌های مبتنی بر DPoS با یک مکانیزم مبتنی بر رای‌گیری کار می‌کنند. این الگوریتم‌ها شامل دو نوع از شرکت‌کنندگان هستند: شاهدها، که وظیفه تولید و صحت‌سنجی بلوک‌ها را دارند و نماینده‌ها، که نقشی در تصمیم‌گیری‌های شبکه دارند.

اثبات اعتبار سهام (PoSA): چگونه کار می‌کند؟

برای تبدیل شدن به یک نود اعتبارسنج در شبکه‌هایی مانند BSC، ابتدا باید مقدار معینی از رمزارز بومی را در یک قرارداد هوشمند مخصوص استیک کرد؛ به عنوان مثال در BSC این مقدار 10,000 BNB است. پس از آن، نودها بر اساس میزان استیک شده (یا رای داده شده) رتبه‌بندی و 21 نود برتر به عنوان نود‌های اعتبارسنج فعال انتخاب می‌شوند.

به جز نود‌های اصلی، حتی کاربران معمولی نیز می‌توانند با استیک کردن BNB به یکی از نود‌ها به آن نود کمک کنند تا به مقام اعتبارسنج برسد و در عوض، به اندازه سهم خود از پاداش‌های آن نود بهره‌مند شوند.

در هر دوره 20 دقیقه‌ای، اعتبارسنج‌ها بررسی می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که لیست نود‌ها بروز است. امنیت و صحت بلوک‌های جدید با استفاده از اعتبارسنج‌های فعال تایید می‌شود. تنها زمانی بلوک جدید به زنجیره اصلی اضافه می‌شود که بیش از دو سوم از نود‌های اعتبارسنج تایید آن را داده باشند.

البته، این سیستم نیز بدون مشکل نیست. به دلیل محدود بودن تعداد نودها، ممکن است مسائلی نظیر متمرکز بودن و سانسور پیش آید. به همین دلیل، مجازات‌های خاصی برای نقض قوانین توسط نود‌ها وضع شده است.

ویژگی‌های الگوریتم PoSA

• نرخ تراکنش بالا
• مصرف انرژی کم به خاطر عدم نیاز به محاسبات مکرر
• قطعیت سریع‌تر نسبت به سایر الگوریتم‌ها
• هزینه‌های تراکنش پایین

با وجود مزایای برجسته‌ای که الگوریتم اثبات اعتبار سهام دارد، باید بپذیریم که معیوب‌ها و نکات منفی خود را نیز دارد. این معیوب‌ها به شرح زیر است:

یکی از نقاط ضعف این الگوریتم، متمرکز بودن آن نسبت به سایر روش‌های اجماع می‌باشد. یکی از اصلی‌ترین نگرانی‌ها در این الگوریتم تمرکز ثروت است. به طوری که کسانی که دارایی بیشتری دارند، توانمندی بیشتری در تصمیم‌گیری دارند، و این می‌تواند منجر به کاهش میزان دسانترالیزه بودن شبکه شود.

خطر یورش ۵۱٪: در حالی که در الگوریتم‌هایی نظیر PoW یورش ۵۱٪ به دلیل هزینه‌های بسیار بالا کمتر وقوع می‌پذیرد، در PoS یورش‌های ۵۱٪ با وجود سرمایه زیاد احتمال‌پذیرتر هستند.

در PoW، اگر یک معدنچی تلاش کند که تقلب کند، انرژی و هزینه‌هایی را از دست می‌دهد. در PoS، اگر چه ممکن است وثیقه از دست برود، اما هزینه‌های فیزیکی کمتری وجود دارد.

مسائل مرتبط با نمایندگی: در حالی که الگوریتم PoS امکان استفاده از نمایندگی را می‌دهد تا کاربران بتوانند سهمی از پاداش‌ها را کسب کنند، این می‌تواند منجر به تمرکز بیشتر و تصمیم‌گیری توسط تعداد محدودی شود.

در نهایت، در حالی که الگوریتم اثبات اعتبار سهام مزایای قابل توجهی دارد، همچنان نیاز به توجه و بهبود‌های متداول دارد تا به یک راه‌حل کامل برای مسائل شبکه‌های بلاک‌چین تبدیل شود.

کلام آخر

الگوریتم PoSA یکی از روش‌های جدید اجماع در زنجیره‌های بلوکی است که با توجه به مزایا و معایب خاص خود، می‌تواند یک گزینه مناسب برای شبکه‌های مختلف باشد. اما سوال اصلی این است که آیا مزایای آن بر معایب متمرکز بودن آن غلبه می‌کند یا خیر؟ این موضوع موضوعی بحرانی است که هنوز جواب قاطعی برای آن وجود ندارد.