در این نوشته پیرامون صرافی FTX (اف‌تی‌ایکس) دلایل ورشکستگی و بی‌اعتمادی کاربران و سقوطی که در بازار ارزهای دیجیتال داشته است، صحبت می‌کنیم. این صرافی بزرگ کریپتویی پس از یک هفته دست و پنجه زدن با مشکلات پیش‌آمده در نهایت اعلام ورشکستگی کرد و مدیر عامل جوان و 30 ساله آن (سم بنکمن‌فراید) نیز استعفا داد!
این اتفاق بر روند قیمتی رمزارزهای مهمی چون بیت‌کوین اثر گذاشته و سبب افت قیمتی آن‌ها شده است. از اواخر ماه اردیبهشت و افت قیمت بازار کریپتو، این صرافی از چندین شرکت که در حال ورشکستگی بودند، حمایت مالی کرد و سبب نجاتشان شد ولی در ده روز گذشته خودش با بحران مواجه شد و از نظر مالی مشکلات زیادی پیدا کرد. با وجودی که رقیب بزرگ این صرافی یعنی بایننس در صدد نجات صرافی FTX (اف‌تی‌ایکس) بود ولی از تصمیم خود صرف نظر کرد و از خرید این صرافی منصرف شد. اف تی ایکس به ناچار و به شکلی ناباور، جمعه شب مورخ 11 نوامبر 2022 به صورت رسمی ورشکستگی خود را اعلام کرد و مدیرعامل مشهورش آقای بنکمن فراید استعفا داد. بنکمن فراید همان کسی است که بارها با میلیارد موفق آمریکایی وارن بافت، مقایسه شده است.
صرافی FTX (اف‌تی‌ایکس)
می‌توانیم بگوییم پس از بایننس، اف تی ایکس بزرگ‌ترین بستر انجام معاملات ارز دیجیتال بود. مقر اصلی این صرافی مشهور در کشور باماها قرار داشت. این صرافی تلاش زیادی کرد تا قوانین آمریکایی مرتبط با کریپتو را تا حد ممکن ساده‌‌تر و گسترده‌تر کند.
در مقابل، رقیب این صرافی یعنی بایننس با مدیریت شخصی 45 ساله به نام چانگ‌پنگ ژائو مشهور به سی زی، مقر خاصی ندارد و بیشترین فعالیت‌هایش نیز در خارج آمریکا انجام میشود. این صرافی از اولین سرمایه‌گذاران صرافی FTX (اف‌تی‌ایکس) به حساب می‌آید. جالب است که بایننس چندین مرتبه به اتهام دور زدن قوانین تحت نظارت نهادهای امریکایی بوده است.
سوابق هر دو صرافی گویای این واقعیت است که هر دو معاملات ریسک‌پذیر غیرقانونی (البته طبق قوانین ایالت متحده امریکا) انجام می‌دادند. بایننس و اف تی ایکس بارها از قوانین وضع‌شده در صنعت رمزارزها انتقاد کرده‌اند. هر دو صرافی دارای شرکت‌های کوچک‌تری هستند که علی‌رغم مستقل بودن بر بازار امریکا تمرکز دارند و وظیفه ساختاری آن‌ها تبعیت از قوانین این کشور است.
دلایل بحران و ورشکستگی صرافی FTX (اف‌تی‌ایکس)
صرافی FTX (اف‌تی‌ایکس) دارای یک توکن اختصاصی به نام FTT است. از این توکن در پرداخت کارمزد استفاده میشود. مدیر عامل بایننس در سال 2021 سهامش در این توکن را به بنکمن فراید واگذار کرد و در ازای آن مقادیر زیادی از این توکن گرفت.
در اوایل نوامبر 2022 فاش شد که یک صندوق پوشش ریسک به نام آلامدا ریسرچ (Alameda Research) با مدیریت بنکن فراید حجم زیادی از توکن FTT در اختیار خود قرار دارد. ظاهرا این صندوق و اف تی ایکس از نظر مالی روابط غیرعادی داشتند و به نوعی به یکدیگر وابسته بودند. پس از این افشاگری بایننس اعلام کرد که تمام توکن‌های FTT خود را می‌فروشد.
پس از این بهای توکن FTT افت شدیدی کرد و بسیاری از سرمایه‌گذاران سرمایه‌های خود را خارج کردند. تا جایی که در مدت سه روز بیشتر از شش میلیارد دلار از این صرافی برداشت شد و حتی صرافی FTX برای انجام درخواست‌ها با چالش مواجه شد و طوری به نظر می‌رسید که به اندازه کافی نقدینگی ندارد.
در همین اثنا بایننس روز سه‌شنبه 8 نوامبر بیانیه‌ای منتشر کرد و در آن موافقت خود را مبنی بر خرید FTX منتشر کرد. در این بیانیه همچنین آمده بود که اگر بایننس هر زمانی بخواهد می‌تواند از معامله خود صرف نظر کند. در مقابل بنکمن فراید در اطلاعیه‌ای به حفظ مفاد قرارداد نسبت به مشتریان خود تأکید کرد و این امکان را به طرف مقابل خود داد که بتواند درخواست برداشت خود را ادامه دهد. این شرکت می‌کوشید روابط بین بایننس و FTX را تا جای ممکن بهبود بخشد و صرافی خود را به رقیب دیرینه‌اش بفروشد.
اعلام ورشکستگی صرافی FTX (اف‌تی‌ایکس)
تنها یک روز از اعلام بیانیه خرید صرافی FTX گذشته بود که بایننس عدم تمایل خود را نسبت به خرید این صرافی اعلام نمود. او همچنین دلیل این انصراف را بررسی و واکاوی دقیق شرکت عنوان کرد و اذعان داشت پژوهش و گزارش‌های نهادهای رگولاتوری ایالت متحده آمریکا نسبت به مدیریت نادرست وجوه کاربران توسط این صرافی، نقش مهمی در این تصمیم داشته است.
بایننس در ادامه توضیح دارد: «با ورشکستگی هر شرکت و مقاومت در برابر اکوسیستم کریپتو شاهد این هستیم که از وجوه کاربارن سوء استفاده میشود و پس از آن در بازار آزاد سقوط نهایی اتفاق می‌افتد.» در نهایت روز پنجشنبه اعلام شد که صرافی FTX با ترون توافق کرده تا برخی از توکن‌ها را به کیف پول‌های دیگر منتقل سازد که متأسفانه این کار نیز نتیجه‌بخش واقع نشد!
از روز یکشنبه به دلیل عرضه غیرقانونی چهارصد میلیون دلاری توکن FTT، صرافی‌های هوبی گلوبال و بایننس به مسدودسازی سپرده‌های این رمزارز پرداختند. این توکن دارای یک برنامه باز شدن قفل و عرضه دوره‌ای به بازار بود که در یکشنبه به صورت خارج از برنامه عرضه شد. بررسی داده‌های مربوط به بلاکچین نشان می‌دادند که این توکن‌ها از آدرس منبع منتشر شده است.
بایننس چنین توضیح داد که به دلیل احتمال منابع مشکوک در بازار، سپرده‌های FTT را متوقف کرده است و حتی از صرافی‌های دیگر نیز خواست تا همین اقدام را انجام دهند. جاستین سان حامی هوبی گلوبال از این اقدام تبعیت کرد. ارزش این ارز در کم‌تر از بیست و چهار ساعت حدود 20 درصد سقوط کرد. شایان ذکر است در مقایسه با هفته پیش ارزش FTT بیش از 92 درصد کاهش یافته است.
دلایل تأثیر بحران صرافی FTX (اف‌تی‌ایکس) بر روی سایر رمزارزها
ممکن است بپرسید چرا بحران این صرافی بر روی سایر ارزهای دیجیتال اثر منفی گذاشت. شرکت FTX یکی از باثبات‌ترین شرکت‌های صنعت کریپتو به شمار می‌رفت. پس از این که بایننس اقدام به فروش توکن‌های FTT نمود و صرافی FTX ((اف‌تی‌ایکس) سقوط کرد، تأثیر زیادی بر روی رمزارزهای دیگر داشت.
با کاهش بهای این توکن و افت 80 درصدی آن قیمت ابرکریپتوهایی چون بیت‌کوین و اتر نیز به طور محسوسی نوسان داشت و چیزی در حدود 20 درصد افت قیمت کرد. پیش از این بازار کریپتوکارنسی در ماجرای سقوط توکن ترا لونا کلاسیک(LUNC) نیز با موارد مشابهی مواجه شد. کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند که این نوسانات منبعث از ورشکستگی صرافی FTX (اف‌تی‌ایکس) در بازار ارزهای دیجیتال به این زودی‌ها بهبود نخواهد یافت.
دیدگاه شما