مدیریت و کاهش ریسک در بازار ارزهای دیجیتال یکی از مهمترین بخش های هر پلن معاملاتی است. بدون آن مطمئنا قبل از آنکه بتوانید سودی بدست بیاورید، زیان خواهید کرد. بازار ارزهای دیجیتال با سرعتی دیوانه کننده در حال رشد است. آغاز سال 2021 این موضوع را به روشنی به ما نشان نشان داد. بر اساس CoinMarketCap، کل سرمایه بازار ارزهای دیجیتال در 9 ژوئن 2021 از 1.36 تریلیون دلار فراتر رفت. این در حالی است که در مارس 2020، ارزش بازار، تنها 160 میلیارد دلار برآورد شده بود. از آنجایی که بازار به سرعت به رشد خود ادامه می دهد بسیاری از مردم فراموش می کنند که تجارت کریپتو تنها سود نیست، بلکه ریسک ها و خطراتی نیز دارد.
روشهای زیادی برای مدیریت ریسک و سرمایه وجود دارند که یکی از آنها مدیریت ریسک به کمک استاپ لاس است. تکنیک های ریسک فری کردن، بریک ایون و تریلینگ استاپ، انواع مختلفی از استراتژی های کاهش ریسک هستند. در این نوشته به بررسی این مفاهیم در بازار ارزهای دیجیتال می پردازیم.
مدیریت و کاهش ریسک یکی از کلید های اصلی موفقیت در ترید ارزهای دیجیتال است
با استفاده از خدمات پرشین الیت تبدیل به یک تریدر موفق شوید
سایت پرشین الیت در زمینه بازارهای مالیِ مختلف به تریدرها کمک میکند و راندمان سود آنها را ارتقا میدهد. برخی از خدمات این سایت عبارتند از:
- فروش سیگنال فیوچرز
- فروش سیگنال کانال های خارجی
- فروش اندیکاتور ترید
- فروش سیگنال ارز دیجیتال
- احراز هویت بایننس
منظور از مدیریت ریسک در بازار ارزهای دیجیتال چیست؟
مطالعات نشان میدهند که 95 درصد از مبتدیان کریپتو پول از دست می دهند. دلیل اصلی این امر، مهارت های ضعیف آنها در کنترل و کاهش ریسک های معاملاتی است. این ضعف، ممکن است منجر به تصمیم گیریهای اشتباه شود. ریسک در معاملات ارزهای دیجیتال به معنی احتمال از دست دادن وجوه سرمایه گذاری شده است. بنابراین مدیریت ریسک، توانایی پیش بینی و کنترل زیان های احتمالیِ ناشی از یک معامله ناموفق است.
اهمیت مدیریت سرمایه و کاهش ریسک در ترید ارزهای دیجیتال
مهمتر از اینکه بدانید چه چیزی بخرید و یا اینکه در چه قیمتی بخرید این است که ارزهایی را که خریده اید در چه قیمتی بفروشید. باید بدانید تا چه حد تحمل زیان دارید و به امید صعود احتمالی آینده سرمایه خود را به کلی از دست ندهید. شاید صعود مورد انتظار شما هیچ وقت رخ ندهد پس بهتر است یک حد زیان لااقل ذهنی برای خود داشته باشید تا سبب کاهش ریسک های شما شود. این حد زیان در قالب یک استراتژی کاهش ریسک، مدیریت میشود.
فرض کنید شما تصمیم گرفتید روی ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری کنید و ریپل را به عنوان یک پروژه نسبتا قوی و پایدار انتخاب می کنید اما به مدیریت ریسک اهمیت نمی دهید و کل سرمایه خود را روی ریپل سرمایه گذاری می کنید. اما چیزهای غیر منتظره، زمانی اتفاق میافتند که اصلاً انتظارش را ندارید؛ قیمت XRP تا 50 درصد کاهش می یابد و شما نیمی از سرمایه خود را از دست میدهید. کافی است به نمودار ریپل در سال گذشته نگاهی بیندازید و شاهد فراز و نشیب های مداوم آن باشید. پس فکر نکنید که این مثال، تنها یک فرض غیر محتمل است. باید استراتژی مدیریت ریسک داشته باشید تا چنین اتفاقاتی برای شما رخ ندهد.
کاهش ریسک در معاملات ارز دیجیتال
مدیریت ریسک، یکی از مهمترین جنبه های معاملات ارزهای دیجیتال است. بدون مدیریت ریسک، ممکن است تمام موجودی حساب خود را در همان روز اول از دست بدهید. استراتژی مناسب به شما کمک می کند تا سود زیادی به دست آورید و خطر زیانهای احتمالی را کاهش دهید.
روشهای کاهش ریسک معاملات در بازار ارزهای دیجیتال
1-کاهش ریسک با کنترل حجم معاملات
اگر یک تریدر ارزهای دیجیتال هستید یکی از اولین موضوعاتی که باید بدانید این است در هر معامله چه حجمی از یک توکن خاص را میخرید. جواب به این سوال نقش مهمی در میزان سود و زیان احتمالی شما در هر معامله خواهد داشت. معمولا تریدرهای موفق از قبل در پلن معاملاتی خود حداکثر ریسک مجاز را تعریف کرده اند. مثلا یک تریدر ارز دیجیتال 1000 دلار سرمایه دارد و با خود عهد می بندد که در هر معامله تنها 10% از سرمایه خود را ریست کند(10% × 1000 = 100 دلار ). فرضا این تریدر به ارز دیجیتال ولاس (VLX) که یک توکن نوظهور و در حال رشد است علاقه دارد و در قیمت 0.2 دلار به اندازه هزار دلار ولاس می خرد (1000÷ 0.2 دلار = 5000 VLX)
او می داند اگر قیمت ولاس به 0.18 دلار برسد، 100 دلار زیان می کند و در صورت پایبندی به حد ریسکی که برای خود تعیین کرده باید کل موجودی ولاس خود را در قیمت 0.18 دلار بفروشد و از آن ترید خارج شود.
5000×0.18=900$
1000-900=100$ میزان زیان در صورتی که قیمت به 0.18$ برسد
کنترل حجم در ترید ارز دیجیتال ولاس (VLX) برای کاهش ریسک
شاید این شخص نخواهد به این زودی توکن های خود را بفروشد ولی در عین حال میخواهد به پلن ریسک خود نیز پایبند باشد در این حالت باید حجم کمتری از ولاس بخرد مثلا به اندازه 500 دلار (500÷ 0.2= 2500 (VLX
اگر تریدرِ مثال ما به جای خرید 5000 ولاس با هزار دلار، 2500 ولاس را با نصف سرمایه خود یعنی با 500 دلار بخرد میتواند تا قیمت های پایین تر از 0.18 نیز همچنان توکن های خود را نگه دارد.
وقتی که قیمت هر ولاس به 0.16 دلار رسید آنگاه 100 دلار زیان کرده است و به حد ضرر خود رسیده است.
2500×0.16=400
500-400=100 $ میزان زیان
پس با خرید حجم کمتری از ولاس، سرمایۀ کمتری را در معرض خطر افت قیمت قرار خواهد داد. این همان کاری است که میتوانید با تنظیم حجم خرید خود در مورد دیگر توکن ها نیز انجام دهید و ریسک معاملاتی خود را کاهش دهید.
2-کاهش ریسک با ریسک فری کردن
منظور از ریسک فری کردن، بستن بخشی از حجم معامله در سود است به گونه ای که اگر قیمت دارایی خریداری شده کاهش یافت تفاضل سود و زیان تریدر با هم مساوی شود یا میزان سود بیشتر باشد. در این حالت، اگر چه تریدر در بخشی از ارزهای دیجیتال خود در زیان است اما در واقع سرمایه اولیه وی به دلیل سودی که از بازار گرفته است کاهش نیافته است.
ریسک فری کردن در معاملات ارز دیجیتال
بگذارید با ادامه دادن مثال بالا موضوع را برای شما روشن کنیم: فرض کنید تریدری در قیمت 0.2 دلار 5000 VLX به ارزش هزار دلار می خرد. این شخص می خواهد ترید خود را ریسک فری کند پس وقتی قیمت ولاس به 0.25 دلار برسد نصف توکن های خود را میفروشد.
5000 ولاس= تعداد کل توکن های خریداری شده
5000÷2 = 2500 ولاس(نصف موجودی ولاس که با 500 دلار خریداری شده است)
2500 × 0.25$ (قیمت ولاس به دلار) = 625 دلار
625-500 دلار = 125 دلار سود
این شخص با فروش نصف ولاس های خود، 125 دلار سود کرده و وقتی قیمت بعد از این صعود، دچار افت شود باید تا 0.16 افت کند تا زیان تریدر، بخش بزرگی از این سود را پوشش دهد.
5000 ولاس = تعداد کل توکن های خریداری شده
2500 ولاس در صعود قبلی فروخته شد و 125 دلار سود داد
2500 ولاس باقی مانده که در زیان رفته است
2500 ولاس باقی مانده ×0.16$ = 400 دلار
400 دلار حاصل از ولاس های در زیان + 625 دلار فروش پارت اول ولاسها= 1025 دلار
این تریدر با ریسک فری کردن ترید خود نه تنها هیچ زیانی نکرده است بلکه 25 دلار نیز سود کرده است. ریسک فری کردن اینگونه شما را از زیان های احتمالی نجات می دهد و برآیند سود معاملات شما را مثبت خواهد کرد.
3-کاهش ریسک معاملات با بریک ایون(Breakeven)
-بریک ایون نیز نوعی دیگر از استراتژی های کاهش ریسک در بازارهای مالی مختلف است. بریک ایون به معنی خروج در قیمت سر به سر است یعنی تریدر در همان قیمتی که وارد معامله شده است خارج شود و در نتیجه، سرمایه اولیه خود را حفظ خواهد کرد و نه سود میکند و نه زیان.
بریک ایون استاپ در پوزیشن های ارز دیجیتال
برخی از تریدرهای تازه کار، تفاوتی بین بریک ایون و ریسک فری کردن قائل نیستند. این تریدرها، بریک ایون را به اشتباه تحت عنوانِ ریسک فری می شناسند در حالی که این دو، تفاوت هایی اساسی با هم دارند.
همانطور که گفتیم در ریسک فری کردن، حجم معامله به چند قسمت تقسیم می شود و یک یا چند قسمت از آنها در قیمت های نزدیک و با سود بسته میشوند اما در بریک ایون هیچ حجمی بسته نمیشود بلکه تنها حد ضرر معامله به نقطه ورود منتقل میشود.
در معاملات اسپات ارز دیجیتال، بریک ایون توسط یک سفارش فروش انجام میشود. این سفارش، دقیقا در نقطه خرید اولیه قرار داده میشود تا در صورت بازگشت احتمالیِ قیمت، کل توکن ها را به صورت اتوماتیک به فروش برساند و از زیان احتمالی جلوگیری کند.
بریک ایون در صورتی که همیشه در معاملات تک حجمی (تک پارته) استفاده شود برای ریسک به ریوارد تریدر مضر است. مثلا اگر به صورت تک پارت، پوزیشن میگیرد و نمی توانید بخشی از حجم را ریسک فری کنید، جابه جایی استاپ به نقطه ورود به عنوان بریک ایون، شانس بیرون افتادن شما را از ترید افزایش میدهد. در نتیجه، بخشی از سود های بالقوه خود را از دست میدهید. در عوض در ترید هایی که موفق به بریک ایون نشده اید نیز زیان میکنید و به مرور زمان، برآیند زیان های شما از برآیند سودها جلو می زند و تبدیل به یک تریدرِ ریسک گریز و زیانده میشوید.
بریک ایون در صورتی که در زیرمجموعه ریسک فری استفاده شود، مفید است زیرا احتمال هرگونه زیان را برای حجم های بازِ باقیمانده از معاملات، به صفر میرساند در حالی که جلوی سود کردن بیشتر این حجم های باز را نیز نمی گیرد.
استفاده از بریک ایون و ریسک فری در کنار هم برای کاهش ریسک معاملات
مثلا فرض کنید مقدار زیادی از یک ارز دیجیتال مشخص خریده اید. سپس به عنوان یک استراتژیِ ریسک فری، دو سوم توکن ها را با یک سود کم، فروخته اید. یک سوم از توکن های خریداری شده را به امید سود بیشتر نگه میدارید و نمیفروشید اما میتوانید حد ضرر آنها را بریک ایون کنید. به عبارت دیگر استاپ لاس حجم باقی مانده را به نقطه خرید اولیه منتقل می کنید.
اگر بازار، دچار افت قیمت شد توکن های باقی مانده را نیز در قیمتِ سربه سر می فروشید و شما در این معامله، هیچ زیانی نمی کنید و با یک سود کلیِ متوسط یا کوچک خارج می شوید. همچنین اگر شرایط بازار، صعودی باقی ماند حجم های باز باقی مانده، سود های بزرگتری را عاید شما می کند.
4-کاهش ریسک معاملات ارز دیجیتال با تریل استاپ
تریل کردن یا غلطاندن استاپ به معنی حرکت دادن استاپ لاس، پشت سر قیمت است. هدف اصلی از تریل استاپ در امان نگهداری سود های بدست آمده است. می توان گفت تریل کردن استاپ به نوعی ترکیب دو استراتژی بریک ایون و ریسک فری است زیرا علاوه بر جلوگیری از زیان (انجام کاری مشابه بریک ایون) از سودهای بدست آمده نیز محافظت می کند (انجام کاری مشابه ریسک فری کردن). تفاوتی که تریل کردن استاپ با ریسک فری دارد این است که وقتی قیمت، یک استاپ تریل شده را لمس میکند غالبا هیچ حجمِ بازی باقی نمی ماند در حالی که بخشی از حجم در ریسک فری، همچنان به صورت شناور باقی می ماند.
تریل کردن استاپ در معاملات ارزهای دیجیتال
استراتژی تریل استاپ نیز میتواند در زیر مجموعه ریسک فری کردن قرار گیرد. فرضا یک تریدر، دو سوم ترید خود را در سود می بندد (کل معامله را ریسک فری می کند).یک سوم حجم باقیمانده را نیز بریک ایون می کند و سپس یا خیال راحت، ترید را به حال خود رها میکند. اما میتواند همزمان با بریک ایون، تیکِ تریل کردن استاپ را نیز در پلتفرم معاملاتی خود بزند. در این حالت، وقتی پوزیشن معاملاتی در سودهای بیشتر می رود استاپ لاس به نقطه سر به سر بسنده نمی کند و کم کم بخش هایی از سود را نیز پوشش می دهد.
تریل کردن استاپ هم در معاملات تک پارته و هم چند پارته بهتر از بریک ایون عمل می کند زیرا با یک فاصله معقول نسبت به قیمت حرکت میکند و سبب بسته شدن زود هنگام معامله نمیشود البته این در صورتی است که خود تریدر فاصله ای نزدیک را برای تریل کردن استاپ تنظیم نکند. در غیر این صورت، استاپ تریل شده بسیار نزدیک به قیمت حرکت می کند و در نهایت موجب بسته شدن معامله میشود.
انواع تریل کردن استاپ
تریل اتوماتیک استاپ
این نوع از تریل کردن، بیشتر در معاملات پرپشوالِ ارز دیجیتال یا در ترید CFD های کریپتو و در بروکر ها رواج دارد. به عبارت دیگر بیشتر، زمانی که ارز های دیجیتال را به صورت جفت ارز معامله میکنید می توانید از این نوع از تریل کردن استفاده کنید. بسیاری از بروکرها، صرافی های ارز دیجیتال، بروکرهای سهام و فارکس امکان تریل اتوماتیک استاپ را در پلتفرم های معاملاتی خود دارند. تریدر، تنها کافیست عدد پپِ تریلِ استاپ را مشخص کند تا استاپ لاس با یک فاصله مشخص در پشت قیمت حرکت کند.
تنظیم تریل اتوماتیک استاپ در پلتفرم های ترید ارز دیجیتال
تریل کردن دستی استاپ
در صورتی که میخواهید بر اساس شواهد، استاپ خود را جابجا کنید شاید نتایج بهتری از تریل اتوماتیک استاپ بگیرید. در این صورت باید به صورت دوره ای به پوزیشن های باز و در سود خود نگاه کنید و استاپ را به پشت موانع مهم و جدید ساخته شده توسط قیمت، منتقل کنید.
یک شیوه رایجِ تریل کردن دستی، انتقال استاپ لاس به پشت آخرین کندل های رنگ مخالف است. مثلا مقداری توکن VLX خریده اید، در یک روند صعودی قرار دارید و در حال سود هستید. می توانید استاپ لاس خود را زیر آخرین کندل های استاندارد یا لانگ بار نزولی قرار دهید. با این کار در عین حال که استاپ شما در جایی امن قرار دارد از سودهای بیشتر نیز جلوگیری نمیکنید. همچنین در صورت نزولی شدن قیمت، استاپ شما از بخشی از سودهای بدست آمده محافظت می کند.
برخی از تریدر ها که در تایم های پایین (زیر 4 ساعته ) ترید میکنند. عقیده دارند که کندلهای تایم پایین، پناهگاه هایی امن برای استاپ تریل شده نیستند. به همین دلیل از سوینگ های برتر (اوج ها و قعر های اصلی) تایم پایین استفاده میکنند. البته اگر اوج و قعر های مهم تایم های پایین را در چارت علامت بزنید و سپس به تایم بالا بروید، متوجه میشوید که اغلب آنها در واقع HIGH و LOW کندلهای تایم بالاتر هستند. پس از هر کدام از دو شیوه تریل دستیِ گفته شده پیروی کنید، فرقی نمی کند زیرا هر دو، کم و بیش یکسان هستند.
تریل دستی استاپ در ترید ارز دیجیتال برای سیو سود و کاهش ریسک
5-کاهش ریسک معاملات ارز دیجیتال با تشکیل سبد خرید
بسیاری از افراد فعال در عرصه ارزهای دیجیتال به معنای واقعی کلمه، تازه کار هستند. این افراد، هیچ گونه آموزشی ندیده اند و شاید نتوانند مفهوم استاپ لاس و تارگت را درک کنند. مخصوصا با توجه به اینکه بیشتر تازه کارهای ارز دیجیتال به صورت اسپات، ارز دیجیتال می خرند.
در معاملات اسپات، باید خود تریدر حد ضرر را محاسبه کند، قیمتی که حد ضرر باید روی آن قرار بگیرد را محاسبه کند و به عنوان حد ضرر یک اردر فروش در قیمت مورد نظر قرار دهد. در معاملات اسپات، چیزی به عنوان حد ضرر یا سود در پلتفرم وجود ندارد. پس تریل استاپ، بریک ایون و یا ریسک فری کردن نیز باید به صورت دستی و با یک سفارش فروش مجزا انجام شود.
بسیاری از تریدرها این کار را بلد نیستند پس بهتر است به جای داشتن حد ضرر، سرمایه خود را بین چند توکن متعلق به بلاک چین های مختلف تقسیم کنند. با توجه به اینکه به ندرت همه توکن ها با هم سقوط می کنند ریسک سرمایه گذاری نیز با متنوع سازی سبد خرید کاهش می یابد.
6-کاهش ریسک با خرید ارزهای دیجیتال دارای بلاک چین
مولفه های زیادی برای تشخیص ارزهای دیجیتال آینده دار از بقیه وجود دارد که بررسی آنها نیاز به دانش و مطالعه زیادی دارد. به عنوان یک مولفه آسان، وجود یا عدم وجود بلاک چین اختصاصی را ملاک سرمایه گذاری های خود قرار دهید. به عبارت دیگر بهتر است همیشه روی کوین ها به جای توکن ها ترید کنید.
سرمایه گذاری روی کوین ها به جای خرید توکن های ارز دیجیتال
بیت کوین، اتریوم، پولکادات، سولانا، ولاس و کوین های مشابه، همگی دارای بلاک چین اختصاصی هستند و آینده دار بودن آنها محتمل تر از توکن های بدون پشتوانه است. البته شاید برخی از تریدر ها این ملاک خرید را به عنوان یک ملاکِ درست، قبول نداشته باشند.
7-کاهش ریسک با تسلط بر روانشناسی شخصی
یکی از مهمترین عواملی که سبب زیان کردن تریدرها و سرمایه گذاران ارزهای دیجیتال می شود تصمیماتی است که خود آنها می گیرند. بیشترین خطرات از جانب احساسات شخصی به سرمایه افراد وارد میشود. احساسی مانند ترس که تحت عناوین مختلفی همچون فومو، ریسک گریزی و... نیز معروف است یا طمع که گاها ریسک پذیری نیز در زیر مجموعه آن قرار میگرید میتوانند آسیب های بزرگی به ما بزنند. احساسات، به ویژه برای تریدرها اثرات مخرب بیشتری دارند زیرا تریدر ها نسبت به سرمایه گذاران، در بازه های زمانی کوتاه مدت تری فعالیت میکنند و تصمیمات بیشتری میگریند.
بهترین راه تسلط بر احساسات، داشتن یک پلن منسجم معاملاتی یا سرمایه گذاری است که در برگیرنده قوانینی مشخص و نوشته شده باشد. پلن و استراتژی های مکتوب، دارای قوانین مدیریت سرمایه و کاهش ریسک نیز هستند و افراد را از تصمیمات احساسی در امان نگه می دارند. پس توصیه میشود قبل از فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال یک پلن برای خود بنویسید.
کلام آخر
شاید فکر کنید همه در بازار ارزهای دیجیتال برنده هستند مانند آن چیزی که در روند صعودی سال 2017 گفته میشد اما در واقع اینطور نیست. برخی از ارزهای دیجیتال در زمانی کوتاه بیش از 100% افت قیمت دارند مخصوصا با توجه به اینکه بازار ارزهای دیجیتال پر شده است از توکن های نوظهور و بدون پشتوانه. باید بیشتر دقت کنید و برنامه ای برای کاهش ریسک های خود داشته باشید.
کاهش ریسک در معاملات ارز دیجیتال با استاپ تریلینگ، بریک ایون و ریسک فری کردن
این موضوع را نیز نباید فراموش کنید که بازار همیشه صعودی باقی نمی ماند پس باید از سود های خود نیز محافظت کنید. از دست دهی سودها شاید دردناک تر از زیان کردن سریع باشد. بسیاری از افراد به دلیل نداشتن استراتژی های مدیریت ریسک، ابتدا سودهای بزرگ خود را از دست داده و سپس به سمت زیان های بزرگ میروند و این یک اتفاق تکراری است که برای بسیاری از تریدرها و سرمایه گذاران تازه کار رخ میدهد. در حالی که میتوان با یادگیری استراتژی هایی مثل تریل کردن استاپ، ریسک فری یا بریک ایون کردن از این اتفاقات جلوگیری کرد یا حداقل اثرات زیانبار آنها را روی سرمایه خود کاهش داد.
دیدگاه شما